Thưa quý vị độc giả, an toàn phòng cháy chữa cháy (PCCC) luôn là vấn đề cực kỳ quan trọng, liên quan trực tiếp đến tính mạng, tài sản của mỗi cá nhân và cả cộng đồng. Để nâng cao hiệu quả công tác này, Bộ Công an đã ban hành nhiều quy định pháp luật chặt chẽ, trong đó có Thông Tư 149/2020/tt-bca. Văn bản pháp luật này không chỉ định hình lại các tiêu chuẩn về thiết bị, công trình PCCC mà còn đặt ra những yêu cầu mới, thách thức mới cho cả doanh nghiệp và người dân. Vậy, cụ thể Thông tư 149/2020/TT-BCA có những nội dung cốt lõi nào cần nắm vững và tác động của nó ra sao trong thực tế hiện nay? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu sâu hơn trong bài viết này.
Bối cảnh ra đời Thông tư 149/2020/TT-BCA là gì?
Tại sao lại cần đến một Thông tư như 149/2020/TT-BCA?
Thông tư 149/2020/TT-BCA ra đời trong bối cảnh tình hình cháy nổ tại Việt Nam vẫn diễn biến phức tạp, gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản. Các quy định trước đó bộc lộ một số hạn chế, chưa theo kịp sự phát triển của công nghệ và thực tiễn công tác PCCC. Do đó, việc ban hành một văn bản pháp lý toàn diện, cập nhật là hết sức cần thiết để siết chặt quản lý, nâng cao chất lượng thiết bị và hiệu quả phòng ngừa, ứng phó với cháy nổ.
Thông tư 149/2020/TT-BCA quy định những gì cốt lõi?
Thông tư này tập trung vào những nội dung chính nào?
Nội dung cốt lõi của Thông tư 149/2020/TT-BCA xoay quanh việc quy định chi tiết về công tác kiểm định phương tiện phòng cháy và chữa cháy. Đây là khâu then chốt để đảm bảo các thiết bị PCCC khi được đưa vào sử dụng phải đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật nghiêm ngặt, hoạt động hiệu quả khi có sự cố xảy ra.
Tiêu chuẩn thiết bị phòng cháy chữa cháy theo Thông tư 149/2020/TT-BCA
Tiêu chuẩn cho các thiết bị PCCC được quy định như thế nào?
Thông tư này đưa ra danh mục chi tiết các loại phương tiện, thiết bị PCCC bắt buộc phải kiểm định trước khi đưa vào lưu thông và sử dụng. Các thiết bị này bao gồm từ hệ thống báo cháy tự động, hệ thống chữa cháy (nước, foam, khí), đến các phương tiện cứu nạn, cứu hộ, và cả những cấu kiện chống cháy như cửa chống cháy, vách ngăn cháy… Mỗi loại thiết bị đều phải tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia (TCVN) hoặc tiêu chuẩn nước ngoài được Việt Nam công nhận. Ví dụ, đối với cửa chống cháy, Thông tư sẽ liên quan đến việc kiểm định khả năng chịu lửa, độ kín khói theo các TCVN hiện hành.
Quy trình kiểm định và chứng nhận
Quy trình kiểm định để một thiết bị đạt chuẩn theo Thông tư 149/2020/TT-BCA như thế nào?
Thông tư 149/2020/TT-BCA quy định rõ ràng trình tự, thủ tục, hồ sơ và thẩm quyền của cơ quan công an trong việc kiểm định phương tiện PCCC. Các đơn vị sản xuất, nhập khẩu hoặc lắp đặt thiết bị PCCC phải thực hiện việc kiểm định tại các đơn vị có chức năng được Bộ Công an chỉ định. Sau khi vượt qua các thử nghiệm kỹ thuật, thiết bị sẽ được cấp Giấy chứng nhận kiểm định PCCC và dán tem kiểm định. Đây là “giấy thông hành” bắt buộc để thiết bị được phép lưu hành trên thị trường và lắp đặt trong các công trình.
Hình ảnh minh họa quy trình kiểm định thiết bị phòng cháy chữa cháy theo Thông tư 149/2020/TT-BCA
Tác động của Thông tư 149/2020/TT-BCA đến ngành xây dựng và sản xuất thiết bị PCCC?
Thông tư này đã làm thay đổi thị trường thiết bị PCCC và ngành xây dựng ra sao?
Sự ra đời và thực thi Thông tư 149/2020/TT-BCA đã tạo ra một “cú hích” lớn, đồng thời cũng là thách thức không nhỏ cho cả ngành xây dựng và các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh thiết bị PCCC.
Yêu cầu nâng cao chất lượng sản phẩm
Doanh nghiệp cần làm gì để đáp ứng yêu cầu chất lượng mới theo Thông tư 149/2020/TT-BCA?
Yêu cầu kiểm định bắt buộc theo Thông tư đã loại bỏ dần các sản phẩm kém chất lượng, không rõ nguồn gốc trên thị trường. Các nhà sản xuất, nhập khẩu buộc phải đầu tư vào công nghệ, quy trình kiểm soát chất lượng để đảm bảo sản phẩm của mình đạt tiêu chuẩn kỹ thuật và vượt qua quy trình kiểm định khắt khe. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các sản phẩm cấu kiện như cửa chống cháy, nơi khả năng chịu lửa và tính toàn vẹn cấu trúc trong đám cháy là yếu tố sống còn.
Thách thức và cơ hội cho doanh nghiệp
Thông tư 149/2020/TT-BCA mang lại thách thức và cơ hội gì cho các doanh nghiệp, đặc biệt là các đơn vị cung cấp cửa chống cháy?
Thách thức rõ ràng là chi phí đầu tư cho nghiên cứu phát triển, dây chuyền sản xuất hiện đại, và chi phí cho quy trình kiểm định. Các doanh nghiệp không đủ năng lực hoặc cố tình sản xuất hàng giả, hàng nhái sẽ bị đào thải. Tuy nhiên, đây lại là cơ hội vàng cho các doanh nghiệp làm ăn chân chính, có năng lực thực sự. Những đơn vị cung cấp các sản phẩm PCCC đạt chuẩn, có Giấy chứng nhận kiểm định theo Thông tư 149/2020/TT-BCA sẽ tạo dựng được uy tín, niềm tin với khách hàng và mở rộng thị phần. Đối với Cửa Chống Cháy CLC, việc tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn và quy trình kiểm định theo Thông tư này là yếu tố then chốt để khẳng định chất lượng và vị thế trên thị trường.
Việc tuân thủ Thông tư 149/2020/TT-BCA hiện nay ra sao?
Hiện tại, việc thực thi và tuân thủ Thông tư 149/2020/TT-BCA đang diễn ra như thế nào trên thực tế?
Sau hơn 3 năm có hiệu lực (từ ngày 20/02/2021), việc thực thi Thông tư 149/2020/TT-BCA ngày càng được siết chặt. Các cơ quan chức năng, đặc biệt là lực lượng Cảnh sát PCCC và Cứu nạn cứu hộ (CNCH), thường xuyên tổ chức các đợt kiểm tra, hậu kiểm tại các công trình xây dựng mới và các cơ sở đang hoạt động để phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.
Các đợt kiểm tra gần đây
Các đợt kiểm tra việc tuân thủ Thông tư này có tập trung vào những điểm nào?
Các đợt kiểm tra thường tập trung vào việc rà soát hồ sơ pháp lý của phương tiện PCCC được lắp đặt, kiểm tra tem kiểm định dán trên thiết bị, và thậm chí thử nghiệm ngẫu nhiên một số thiết bị tại công trình để đối chiếu với kết quả kiểm định ban đầu. Bất kỳ phương tiện nào không có Giấy chứng nhận kiểm định hoặc tem kiểm định theo quy định của Thông tư 149/2020/TT-BCA đều bị yêu cầu khắc phục, thay thế hoặc xử lý theo quy định pháp luật về PCCC. Điều này cho thấy sự quyết tâm của Nhà nước trong việc loại bỏ “lỗ hổng” về chất lượng phương tiện PCCC.
Kinh nghiệm thực tế từ các dự án
Những người làm dự án rút ra được kinh nghiệm gì khi tuân thủ Thông tư 149/2020/TT-BCA?
Từ thực tế triển khai các dự án xây dựng, nhiều chủ đầu tư, nhà thầu đã nhận ra tầm quan trọng của việc lựa chọn nhà cung cấp thiết bị PCCC uy tín ngay từ đầu. Việc sử dụng sản phẩm đã được kiểm định theo Thông tư 149/2020/TT-BCA giúp quá trình nghiệm thu PCCC diễn ra thuận lợi hơn rất nhiều. Ngược lại, nếu ham rẻ hoặc thiếu hiểu biết mà sử dụng sản phẩm không đạt chuẩn, công trình có thể bị đình chỉ hoạt động, buộc phải tháo dỡ và thay thế toàn bộ hệ thống PCCC, gây thiệt hại nặng nề về thời gian và chi phí.
Chuyên gia nói gì về Thông tư 149/2020/TT-BCA và tầm quan trọng của nó?
Các chuyên gia đánh giá như thế nào về tác động và ý nghĩa của Thông tư này?
Để có cái nhìn khách quan hơn, chúng ta hãy cùng lắng nghe ý kiến từ các chuyên gia trong ngành.
Ông Lê Văn Bình, Kỹ sư trưởng Ban An toàn Công trình thuộc một tổng công ty xây dựng lớn chia sẻ: “Thông tư 149/2020/TT-BCA là một bước tiến quan trọng trong việc chuẩn hóa và nâng cao chất lượng phương tiện PCCC tại Việt Nam. Trước đây, thị trường khá hỗn loạn với đủ loại thiết bị không rõ nguồn gốc, chất lượng ‘thượng vàng hạ cám’. Bây giờ, nhờ quy định kiểm định bắt buộc, chúng tôi tự tin hơn khi lựa chọn và lắp đặt thiết bị. Việc tuân thủ Thông tư này không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là đảm bảo an toàn tối đa cho công trình và người sử dụng.”
Bà Nguyễn Thu Hà, Chuyên gia tư vấn pháp luật xây dựng nhận định: “Thông tư 149/2020/TT-BCA đã tạo hành lang pháp lý vững chắc cho công tác quản lý nhà nước về PCCC. Tuy nhiên, việc triển khai trên thực tế vẫn cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên: cơ quan quản lý, doanh nghiệp và chủ đầu tư. Các doanh nghiệp cần chủ động cập nhật các tiêu chuẩn kỹ thuật và quy trình kiểm định. Cơ quan quản lý cần tăng cường công tác tuyên truyền, hướng dẫn và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm để tạo tính răn đe.”
Những ý kiến từ chuyên gia đều nhấn mạnh vai trò quan trọng của Thông tư trong việc chuẩn hóa và nâng cao chất lượng, đồng thời chỉ ra sự cần thiết của việc tuân thủ nghiêm túc từ tất cả các bên liên quan.
Làm thế nào để đảm bảo tuân thủ Thông tư 149/2020/TT-BCA, đặc biệt với cửa chống cháy?
Làm sao để chắc chắn các sản phẩm PCCC, nhất là cửa chống cháy, đáp ứng yêu cầu của Thông tư?
Đối với các chủ đầu tư, nhà thầu, và thậm chí là hộ gia đình quan tâm đến an toàn PCCC, việc lựa chọn sản phẩm đúng chuẩn theo Thông tư 149/2020/TT-BCA là bước đi đầu tiên và quan trọng nhất.
Cụ thể với cửa chống cháy – một cấu kiện có vai trò ngăn chặn cháy lan hết sức quan trọng – cần đặc biệt lưu ý:
- Yêu cầu kiểm định: Cửa chống cháy phải được kiểm định và cấp Giấy chứng nhận kiểm định PCCC theo quy định của Thông tư 149/2020/TT-BCA. Giấy chứng nhận này phải do cơ quan có thẩm quyền của Bộ Công an cấp.
- Tem kiểm định: Sản phẩm phải được dán tem kiểm định PCCC theo mẫu quy định. Tem này là dấu hiệu nhận biết trực quan rằng sản phẩm đã vượt qua quy trình kiểm tra chất lượng và kỹ thuật.
- Tiêu chuẩn kỹ thuật: Cửa phải đáp ứng các tiêu chuẩn về giới hạn chịu lửa (ví dụ: EI60, EI90, EI120), độ kín khói theo TCVN áp dụng. Thông tin này thường được ghi rõ trong Giấy chứng nhận kiểm định và hồ sơ kỹ thuật của sản phẩm.
- Nhà cung cấp uy tín: Lựa chọn nhà cung cấp có kinh nghiệm, có đầy đủ hồ sơ pháp lý và cam kết cung cấp sản phẩm kèm theo Giấy chứng nhận kiểm định và tem kiểm định PCCC theo Thông tư 149/2020/TT-BCA.
Hình ảnh minh họa việc lựa chọn cửa chống cháy đạt chuẩn theo Thông tư 149/2020/TT-BCA
Việc kiểm tra kỹ lưỡng các yếu tố này sẽ giúp bạn tránh được rủi ro mua phải hàng giả, hàng nhái, vừa không đảm bảo an toàn, vừa vướng mắc pháp lý trong quá trình nghiệm thu công trình.
Dự báo và xu hướng liên quan đến Thông tư 149/2020/TT-BCA?
Xu hướng tiếp theo liên quan đến việc thực thi và cập nhật Thông tư này là gì?
Trong tương lai, có thể dự báo rằng việc thực thi Thông tư 149/2020/TT-BCA sẽ ngày càng được tăng cường và hoàn thiện hơn. Các quy định có thể được cập nhật, bổ sung để phù hợp hơn với sự phát triển của công nghệ PCCC và thực tiễn quản lý. Áp lực tuân thủ sẽ thúc đẩy các doanh nghiệp không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ. Thị trường thiết bị PCCC sẽ trở nên minh bạch và cạnh tranh lành mạnh hơn dựa trên yếu tố chất lượng và sự tuân thủ pháp luật.
Tóm lại, Thông tư 149/2020/TT-BCA là một văn bản pháp lý quan trọng, có ý nghĩa quyết định trong việc nâng cao hiệu quả công tác PCCC tại Việt Nam. Việc hiểu rõ và tuân thủ nghiêm túc các quy định của Thông tư này không chỉ là trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân mà còn là yếu tố then chốt để đảm bảo an toàn cho chính mình và cộng đồng. Đối với các sản phẩm nhạy cảm như cửa chống cháy, việc lựa chọn đơn vị cung cấp uy tín, đảm bảo sản phẩm có đầy đủ Giấy chứng nhận và tem kiểm định theo Thông tư 149/2020/TT-BCA là điều không thể bỏ qua.